Yeni doğan bebeklerin hemen hepsinde görülen sarılık, tedavi edilebilir bir rahatsızlıktır. Yaygın bir rahatsızlık olan sarılık, kendi kendine geçebildiği gibi, doktor kontrolünde tedavi edilmesi daha doğru olacaktır.

Yeni doğan sarılığı nedir?

Yeni doğmuş bebeklerin vücutları anne karnından çıktığı anda savunmasızdır. Doğal olarak hamilelik sürecinde büyük bir kısmı anne tarafından karşılanan işlevleri, bebeğin organlarının devralması da biraz zaman alacaktır. Daha önce anne tarafından vücuttan dışarı atılan ve eski kan hücrelerinin yenilenmesi sırasında bir atık olarak ortaya çıkan bilirübin maddesinin yüksek olması sarılığı tetikler.

Hepimizin vücudunda bulunan bilirübin, bebeklerde daha fazla bulunur. Karaciğer tarafından emilimi az yapıldığında bebek üzerindeki etkisi tende ve gözün beyaz alanlarında sararma olarak kendini gösterir.

İki tür sarılık vardır. Patolokik sarılık ve fizyolojik sarılık. Ayrıca birkaç da sebebi olabilir. Kan uyuşmazlığı, anne sütü kaynaklı ve Bilier Artezi.

Patolojik sarılık nedir?

Bebeklerin doğumundan itibaren ilk yirmi dört saat içerisinde ortaya çıkmaya başlayan sarılıktır. Genel olarak bebeklerlde kilo alamama ya da kilo kaybından kaynaklı olarak ortaya çıkabiliyor. Yüzde 10 düzeyini aşan kilo kayıplarında ise sarılık belirgin bir hal alıyor. Bu da bebeğin kanındaki bilirübin miktarının 5mg seviyesini aştığını gösteriyor.

Patolojik sarılığın birden fazla sebebi (viral vb.) de olabilmektedir.

Fizyolojik sarılık nedir?

Yeni doğanlar arasında en yayın görülen sarılık çeşidirir. Bebeklerin doğumundan bir iki gün sonra ortaya çıkan sarılıktır. Bebekler yaşamlarının ilk 5 ila 7 günü arasında, karaciğerleri yeteri kadar bilirübin sentezlemeye başlayana kadar fizyolojik sarılık sürecindedirler.

Normal şartlar altında kendinden geçen fizyolojik sarılık, devam etmesi durumunda testler, kontroller ve tedavi için bebeği hastanede, doktor kontrolünde tutmak ideal olan çözümdür.

Patolojik ve Fizyolojik sarılık arasındaki fark nedir?

Fizyolojik sarılık, yukarıda da bahsettiğimiz gibi karaciğerin işlevsel olarak bilirübin sentezlemeye elverişli olduğunda geçmeye başlar. Bu da maksimum bir haftalık süreci kapsar. Patolojik sarılık ise herhangi bir farklı sebebe dayandırılabillir. Kan uyuşmazlığı, anne sütünün etkisi, viral sebepler ve olası bir hastalığın ortaya çıkmış olmasını gösterebilir.

Patolojik sarılık, fizyolojik sarılığa göre daha az görülmektedir.

Sarılığın olası nedenleri nelerdir?

Yukarıda saygığımız fizyolojik ve patalojik sarılığın sebepleri dışında aşağıdaki sebeplerden kaynaklı da sarılık gelişebilir.

Kan Uyuşmazlığı

Anne ile bebek arasında kan grubu ya da rH uyuşmazlığı sarılığa sebebp olabilir. Genel olarak ikinci doğumlarda daha sık rastlanır. Tedavi edilmesi gerekmektedir.

Anne Sütü

Doğumdan sonra anne sütü alımı ile başlayabilen sarılıklar vardır. Genel olarak doğumdan birkaç gün sonra ortaya çıkabilir. En büyük sebep anne sütünün bebeğin bilirübin emilimini engellemesi ya da azatlmasıdır.

Bilier artezi

Karaciğere safra ileten tüplerin zarar görmesinden kaynaklı olarak sarılık oluşur. Ülkemizde görülme sıkılığı konusunda istatistik çok fazla olmasa da Asya ve Kuzey Amerika’da görülen ve bilinen bir rahatsızlıktır. Tedavi edilmediği takdirde karaciğer yetmezliğine de sebep olabilir.

Sarılık semptopmları nelerdir?

Genel olarak bebekte yeme azlığı, tende ve gözde sararmaya sebep olurlar. Sararma öncelike baş bölfesinde görülmektedir. İlerleyen safhalarda tüm vücuda yayılmaktadır. Yayılım sırası aşağıdaki görseldeki gibidir.

Sarılığın tedavsi nasıl oluyor?

Sarılığın tedavisi doktor gözetiminde yapılmasını öneriyoruz. Sarı bezler, örtülerle değil, gerektiğinde bebek yoğun bakımında tedavi edilmesi daha mantıklı bir çözümdür.

Anne sütü sarılığı tedavisi nasıl oluyor?

Anne sütü sarılığı tedavisi için genel olarak bebek bir süre anne sütünden kesilir. Bu sırada belirtiler gözlenirken bebek hazır mama ile beslenir. Yaklaşık üç gün sonra anne sütüne tekrar başlandığında sarılık belirtilerinin tekrar görünmemesi gerekmektedir.

Fizyolojik sarılık tedavisi nasıl oluyor?

Fizyolojik sarılık kendi kendine geçebilen bir süreçtir. Bu süreçte bebeğin yine de doktor kontrolünde olması ideal yaklaşımdır. Karaciğer bilirübin sentezlemeye başladığında belirtiler giderek azalacak ve tamamen sarılık bitecektir.

Patolojik sarılık tedavisi nasıl oluyor?

Patolojik sarılık muhakkak doktor kontrolünde ve gerekiyorsa bebeğin yoğun bakıma alınması ile tedavi edilmelidir. Burada herhangi bir rahatsızlığın, viral oluşumun ya da diğer tektikleyenlerin belirlenmesi için testler gerekmektedir.

Patolojik sarılık tedavisinde ışın tedavisi, bilier battaniye (fiberoptik mavi ışık yayan battaniye) ve gerektiği durumlarda antibiyotikler gibi ilaçlara başvurulması gerekebilir. Tedavi sürecinde bu ortamı en iyi hastaneler sağlayabilir.

Patolojik sarılığın tedavisi karışık bir süreç gerektirebilir. tedavi süreci doktorun kararına göre ilerleyecektir.

Annelere tavsiyeler

Bebeğiniz bu süreci sağlıkla atlatabilir. Önemli olan burada sizin sakin ve psikolojinizi bebeğinizin iyileşeceğine odaklamanız gerekmektedir. Bu süreçte öncelikle eşinizden, sonra da ailenizden destek alabilirsiniz.

Yeni doğum yapmış bir anne olarak bebeğinizin kucağınızda değil de, hastanede olması elbet sizi üzecektir. Ancak tekrar ediyoruz ki, siz ne kadar sakin ve iyileştirici düşüncelere sahip olursanız, bebeğiniz de o hızla ve güçle iyileşecektir.